İrmet Hospital Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Uzm. Dr. Hüseyin Duhaır, “Osteoporoz sessizce ilerleyen, fark edilmeden kırıklara yol açabilen ciddi bir hastalıktır” diyerek erken tanının ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının önemine dikkat çekti.
OSTEOPOROZ NEDİR? SESSİZ AMA CİDDİ BİR TEHDİT
Osteoporoz, halk arasında “kemik erimesi” olarak bilinen, kemik yoğunluğunun azalmasıyla kırık riskini artıran kronik bir hastalıktır.
Uzm. Dr. Hüseyin Duhaır, hastalığın genellikle belirti vermeden ilerlediğini ve birçok kişinin tanı konulduğunda ileri evrede olduğunu belirtti.
Menopoz sonrası kadınlarda östrojen seviyesinin düşmesiyle riskin arttığını söyleyen Dr. Duhaır, “Osteoporoz yalnızca yaşlılıkla sınırlı değildir; genetik, hormonal ve çevresel faktörler de etkili olur” dedi.
Kemik yapısının içsel mimarisinin zayıflaması, kalça, omurga ve bilek kırıkları gibi ciddi sonuçlara yol açabiliyor.
“Birçok hasta basit bir düşme sonrası kırıkla tanışıyor, bu da erken taramanın önemini gösteriyor.”
Dr. Duhaır, düzenli kontroller, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivitenin kemik erimesini büyük ölçüde yavaşlattığını vurguladı.
KİMLER RİSK ALTINDA? OSTEOPOROZUN GİZLİ FAKTÖRLERİ
Uzm. Dr. Hüseyin Duhaır, osteoporoz riskinin kişiden kişiye değiştiğini belirterek, yaş, cinsiyet, genetik yatkınlık ve hormonal değişikliklerin en temel risk unsurları olduğunu söyledi.
Menopoz sonrası kadınların kemik yoğunluğunda hızlı düşüş yaşadığını ifade eden Dr. Duhaır, ailesinde osteoporoz öyküsü bulunan bireylerin dikkatli olması gerektiğini ekledi.
Hareketsiz yaşam, düşük kalsiyum ve D vitamini alımı, sigara, alkol, aşırı kafein tüketimi ve bazı kronik hastalıkların kemik yapısını olumsuz etkilediğini belirtti.
“Kemikler hareketle güçlenir. Düzenli egzersiz, osteoporozu önlemede en güçlü araçlardan biridir.”
Ayrıca masa başı çalışanların da risk grubunda olduğuna dikkat çekerek, sağlıklı kilonun korunması gerektiğini söyledi.
TANIDA ALTIN STANDART: DEXA ÖLÇÜMÜ
Uzm. Dr. Hüseyin Duhaır, osteoporozun tanısında en önemli aracın kemik mineral yoğunluğu ölçümü (DEXA) olduğunu belirtti.
“T skoru -2,5’un altındaysa osteoporoz, -1 ile -2,5 arası ise osteopeni yani ön evre olarak değerlendirilir.”
Daha önce kırık geçiren, boyu kısalan veya omurga eğriliği görülen kişilerin mutlaka kontrol edilmesi gerektiğini söyleyen Dr. Duhaır, özellikle 50 yaş üzeri kadınlarda düzenli ölçüm yapılmasının hayati önem taşıdığını ifade etti.
D vitamini, kalsiyum, fosfor ve hormon analizlerinin de tanıda destekleyici olduğunu söyleyen Duhaır, “Osteoporozun sadece kemik ölçümüyle değil, bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmesi gerekir” dedi.
GÜÇLÜ KEMİKLER İÇİN: BESLENME, EGZERSİZ VE YAŞAM TARZI
Dr. Duhaır, osteoporozun önlenmesinde en etkili yöntemin sağlıklı yaşam alışkanlıkları olduğunu vurguladı.
Süt, yoğurt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler ve balık gibi kalsiyum zengini besinlerin günlük beslenmede yer alması gerektiğini belirtti.
“D vitamini için güneşin doğal kaynağından her gün 15-20 dakika faydalanmak kemik sağlığı açısından yeterlidir.”
Egzersizin kemik gücünü artırdığını söyleyen Uzm. Dr. Hüseyin Duhaır, yürüyüş, dans, pilates ve hafif direnç egzersizlerinin düzenli yapılmasını önerdi.
Ayrıca sigara ve alkolün kemik yoğunluğunu azalttığını, evde düşme riskini azaltacak önlemlerin (kaymaz halı, iyi aydınlatma, uygun ayakkabı) alınması gerektiğini ifade etti.
TEDAVİ VE TAKİP: SABIRLA GÜÇLENEN KEMİKLER
İleri evre osteoporozda ilaç tedavisinin gerekli olduğunu söyleyen Dr. Duhaır, bu ilaçların kemik yıkımını azaltarak yeni kırıkları önlediğini ve kemik yapımını artırdığını açıkladı.
“Kemik sağlığı bir ömür boyu korunmalıdır; kısa süreli önlemler yeterli değildir.”
Tedavinin uzun soluklu ve sabır gerektirdiğini belirten Duhaır, düzenli kontrollerin ve yaşam tarzı değişikliklerinin tedavi başarısını doğrudan etkilediğini ifade etti.
Son olarak, “Osteoporoz kader değildir; doğru önlemlerle güçlü kemikler mümkündür” diyen Dr. Hüseyin Duhaır, erken farkındalığın yaşam kalitesini artırdığını vurguladı.
