Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Tekirdağ Milletvekili Milletvekili İlhami Özcan Aygun, Irak Merkezi Hükümeti’nin; Bölgesel Kürt Yönetimi’nin Türkiye üzerinden dünyaya izinsiz petrol sattığını belirterek, Türkiye aleyhine Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ne gittiğine dikkat çekti. Aygun, Irak Merkezi Hükümeti’nin bu davayı kazanmasının ardından T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın, alelacele 2014-2018 yıllarına ilişkin 1.4 milyar dolar tazminat ödemeyi kabul ettiğini vurgulayarak, “Neyin üstünü örtmek istiyorsunuz? Neden cezayı Türkiye Cumhuriyeti üstleniyor? Bunca yıl elde edilen kazancın sefası Power Trans Şirketi ile Bölgesel Kürt Yönetimi- Barzani’ye gitti. Ancak cezasını neden Türk milleti ödüyor” diye sordu.
CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na Kerkük petrolü konusunda soru önergesi verdi. Aygun, Irak Merkezi Hükümeti’nin, Bölgesel Kürt Yönetimi’nin Türkiye üzerinden dünyaya izinsiz petrol sattığı gerekçesiyle Türkiye aleyhine Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ne gittiğine işaret etti. Mahkeme’ninIrak Merkezi Hükümeti’ni haklı bularak, Türkiye’nin 2014-2018 yılları için 1.4 milyar dolar tazminat ödemesini kararlaştırdığını söyleyen Aygun, şöyle devam etti:
TÜRKİYE'NİN TAZMİNAT ÖDEMESİ İLE SONUÇLANDI
“TC Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı da bu cezanın ödeneceğini açıklamıştır. Bölgesel Kürt Yönetimi ile bugüne kadar ortak hareket ederek, Irak Merkezi Hükümeti’nin iradesini yok sayan AK Parti İktidarı, BM kararlarını ve Irak Anayasası’nı ihlal etmiştir. Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattından yapılan bu ihracat, Türkiye’nin tazminat ödemesi ile sonuçlanmıştır. Irak, bu bölgeden yapılan ihracatı da durdurmuştur. Bu petrolü taşıyan şirket PowerTrans’ın sahiplerinin arasında dönemin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın olması düşündürücüdür.”
Aygun, bu bağlamda şu sorulara yanıt verilmesini istedi:
BM ve Irak Anayasası’na rağmen neden Irak Merkezi Yönetimi’nden izin almaksızın Kerkük-Ceyhan’dan petrol ithal edilmiştir? Irak Anayasası’na göre, Irak’ın tüm yer altı kaynakları tüm Irak Halkı’na aittir. Türkiye bugüne kadar Irak’ın toprak bütünlüğünü savunduğu halde, petrol konusunda neden bu politika terk edilmiştir?
Türkiye, bu karar sonrası petrol açığını kapatmak için nasıl bir yöntem izleyecektir?
27 Ağustos 1973 tarihinde Türkiye ile Irak Cumhuriyeti Hükümeti arasında Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması yapılmıştır. Bu anlaşmaya göre, boş kapasite olması halinde ham petrolün taşınması için üçüncü tarafların kullanılmasına da imkân tanınmaktadır. 2017-2022 yılları arasında 51 milyar 294 milyon dolar değerinde 922.8 milyon varil ham petrol sevk edilmiştir. Tazminatın, petrol satışından asıl faydalanan taraf olan Kuzey Irak Bölge Yönetimi’ne rücu ettirilmesi düşünülmekte midir?
Kerkük petrolünün taşınması işi Power Trans şirketine ihalesiz mi verilmiştir?
2018 yılından sonraki dönemi kapsayan İkinci Tahkim davası devam etmektedir. Türkiye’nin bu davalar sonucu ekonomik kaybı büyüktür. Sorumlular hesap verecek midir?
