DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, deprem bölgesindeki ihalelerin yapım usulünü ve Marmara depremini Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı.
Avşar, Plan ve Bütçe Komisyonunda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının 2025 yılı bütçe görüşmelerinde deprem bölgesindeki ihalelerin yapım usulünü ve Tekirdağ bağlamında muhtemel bir Marmara depremine ilişkin konuları Bakan Kurum’a doğrudan yöneltti.
Konuşmasına plan analizlerindeki kritik noktalara dikkat çekerek Bakanlığın planı ile bütçe teklifi arasındaki sapmalara değinen Avşar, devamında deprem bölgesinde 21/B usullüyle ihalelerin verilmesine tepki gösterdi.
Avşar, pazarlık usulü ile yapılan ihale oranın 2018’den 2023’e yüzde 23 arttığını, bu ihalelerin çoğu iktidara yakın firmalara verildiğini ve niteliksiz işlerin çıktığını, 21/B ihale usulünün artık kalkma zamanı geldiğini belirtti.
Ayrıca depreme değinen Avşar, Marmara depreminin bir beka meselesi olduğunu, Tekirdağ’ın kıyı ilçelerinin Kuzey Anadolu Fay Zonu etkisinde kalarak 1. dereceden deprem bölgesi olduğunu dolayısıyla önceliklendirilmesi gerektiğini ve Marmara Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğüne bağlı Tekirdağ Şube Müdürlüğünün açılmasını talep etti.
‘BAKANLIĞIN BÜTÇE TEKLİFİ İLE STRATEJİK PLANININ 2025 YILI PERFORMANS GÖSTERGELERİ ARASINDA YÜZDE %50 CİVARINDA SAPMA OLUŞMUŞTUR.’
Avşar, stratejik plan, performans programı ve bütçeyi konuştuklarının ve bu hususta birkaç konuya değinmek istediğini belirti.
Avşar; “Bu planlar kapsamında analizler yapılırken 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunun doğrultusunda hazırlanan 5 yıllık stratejik plan, hedeflenen performans göstergeleri ve stratejik plan esas alınarak yıl bazlı hazırlanan tahmini bütçe teklifleri değerlendirilir, kıyas edilir.”, dedi.
Bu bağlamda Bakanlığın 2024-2028 yıllarını kapsayan planında 7 amaç 26 hedef ve 100 performans göstergesinin bulunduğunu söyleyen Avşar; “Stratejik plana, bütçesini konuştuğumuz 2025 yılı için baktığımızda 100 performans göstergelerinin ağırlıklarına ve değerlerine yer verildiği, bütçeler ayrıldığını görmekteyiz. Ancak 2025 yılı bütçe teklifini, yani konuştuğumuz bu teklife baktığımızda sadece 54 performans göstergesine yer verilmiştir.
Bu da gösteriyor ki; plandan %50’ye yakın sapma bulunmaktadır.”, şeklinde konuştu.
‘ADET, SAYI VEYA ORAN İLE AĞIRLIKLANDIRILAN VE BÜTÇE AYRILAN 46 PERFORMANS GÖSTERGESİ NEREDE?’
Avşar, stratejik planın, ana plan olduğu, Burada 2025 yılı için 100 gösterge belirlendiği, ancak planın hazırlanmasından sadece bir yıl sonra 2025 yılı bütçe teklifinde 54 göstergeye indiğini ve 46 iş kalemi için ayrılan bütçe nereye aktarıldığını, o bütçeye ne olduğunu sordu.
Avşar; “Bu durum da göstergeleri analiz etmeden dahi 2025 yılı için stratejik plandan yaklaşık %50 civarında sapma olduğu anlaşılmaktadır. Plan kitapçığında revizyon yapılmış diyor ama bir kez daha güncellememiz gerekiyor.”, dedi.
‘PAZARLIK USULÜ İLE YAPILAN İHALE ORANI; 2018’DE YÜZDE 21 İKEN 2023’TE YÜZDE 44’E ÇIKMIŞTIR.’
Avşar, konuştuğumuz bütçe ve rakamların ekseriyeti bölgesine gittiğini ifade eden Avşar, bölgede 21/B ihale yöntemiyle oluşan sorunlara değindi.
Avşar; “Şimdi Sayın Bakanım, buradaki ihaleler, 21/B Kamu ihale Kurumu istatistiklerine göre son 6 yılın kamu alım izleme raporlarına göre bu 4734 sayılı kanun kapsamında gerçekleşen ihalelerde açık ihalelerin oranı 2018 de %75 iken 2023 te %55 e gerilemiştir pazarlık usulü yapılan ihalelerin oranı 2018 de %21 iken 2023 te %44 e yükselmiştir.”, dedi.
‘BU İHALELERİN ÇOĞU İKTİDARA YAKIN FİRMALARA VERİLMEKTEDİR.’
“Bu konunun Bakanlığı ilgilendiren kısmına gelecek olursak”, diyen Avşar; “Deprem bölgesinde TOKİ konut ihalelerinin tamamı malumunuz bu usulle yapılıyor. Fakat ihaleleri alan firmalar arasında mükerrer birçok firma var, iktidar partisinde görev almış, adaylık yapmış birçok isim var. Sayın Bakanım bu garip değil mi? Bakın, EKAP’a bir girin, ihale sistemine girin, 4734 kapsamını pazarlık usulü 21/B’yi seçin, çıkan sonuçlarda dilediğiniz 10 firma ismini arama motoruna yazıp yanına da iktidar partisinin ismini yazın. Bakın neler çıkacak.”, diyen Avşar; “Birçoğu iktidar partisiyle ilişkilerle aldığı ihaleler bunlar. Bazı firmalara millet bahçesi ihalesi almış, TOKİ ihalesi almış, deprem bölgesinde almış, yol yapımını almış almışta almış.”, ifadelerine yer verdi.
‘MİLYARLIK İHALELER TEMİNAT VE İŞ BİTİRME OLMADAN NASIL VERİLİYOR?’
Firmaların ekseriyetinin Ankara Firması olduğunu söyleyen Avşar örnek şu örneği verdi; “Mayıs 2024’te kurulmuş sonrasında Haziran’da ilk kamu ihalesini hemen aynı ay almış, son ihalenin sözleşmesini 23 Ekim’de imzalamış ve 25 Ekim’de konkordato ile geçici mühlet kararı almıştır. Bakın, yanlış anlaşılma olmasın milyarlık ihaleler bunlar, yeni kurulan şirketlerden teminat, iş bitirme olmadan nasıl alabiliyor bu büyüklükteki ihaleleri.”, dedi.
‘21/B İHALE USULÜNÜNARTIK KALKMA ZAMANI GELMİŞTİR.’
Avşar, Hatay Samandağ’da şantiyeden fotoğraflarını göstererek, işte ondan sonrada böyle olduğunu, betonun tutmadığını, akıp gittiğini, çubukların dışarda kaldığını söyledi.
“Ne olacak başka? Adamlar para odaklı bakıyor işe”, diyen Avşar; “Bu tecrübesiz firmalarla böyle görüntüler çıkıyor. Bu insanların çoğu bu işe para odaklı bakıyor. Çok emek veriyorsunuz gerek sizler gerek bürokratlar bu bölgeye. Ben sizin bir konuşmanızı dinlemiştim İstanbul seçimlerinden önce “biz bakanlığın bütçeyle birçok hizmet yaptık demiştiniz. Siz o hizmetleri yapmışsanız. Bunları da açık ihaleyle yapabilirsiniz. 21/b ihale usulünün artık kalkma zamanı geldi. Çünkü en büyük bütçeniz buraya gitmektedir.
‘MARMARA DEPREMİ BİR BEKA MESELESİDİR.’
Marmara depremine de değinen Avşar, sayın Bakanın, İstanbul depremi için beka meselesi olduğunu ifade ettiğini ve buna katıldığını söyledi.
“Bakanlığın verilerine göre İstanbul’da 600 bin ve bizim Tekirdağ’la birlikte 1 milyon riskli konut bulunmakta ve bir an önce bunların yenilenmesi gerekmektedir. Bunun yanında son birkaç ayda İstanbul’da birçok binanın kendiliğinden yıkıldığı da görülmüş ve bu durumda olan ve binlerle ifade edilen binanın bulunduğu da açıklanmıştı.”, diyen Avşar; “Ayrıca büyük Marmara depreminin meydana gelmesi durumunda ülkenin ağır bir ekonomik yıkıma uğrayacağı ve 30 milyona yakın insanın doğrudan etkileneceği bir gerçektir.”, dedi.
‘TEKİRDAĞ’IN KIYI İLÇELERİ KUZEY ANADOLU FAY ZONU ETKİSİNDE KALARAK 1. DERECEDEN DEPREM BÖLGELERİDİR.’
Avşar, Marmara’ya kıyısı bulunan seçim bölgem Tekirdağ’da bu etki alanında kaldığını özellikle Kuzey Anayolun Fay Zonu etkisinde kalan kıyı ilçelerimiz 1. dereceden deprem bölgeleri olduğunu ve bu etki kuzeye doğru gittikçe azalmakla birlikte nüfusun çok büyük bir kısmı burada ikamet ettiğini söyledi.
Avşar; “Buraya İstanbul’un birçok yükü burada üzerimize gelecektir. Sizden beklentimiz, yerel yönetimlerle iş birliği halinde hiçbir komplekse kapılmadan, siyasi kaygılara girmeden yukarıda saydığımız vaatleri bir an evvel hayata geçirip bu sorunu bertaraf etmenizdir.”, şeklinde konuştu.
‘MARMARA KENTSEL DÖNÜŞÜM GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI TEKİRDAĞ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ AÇILMALIDIR.’
Avşar, İstanbul’da benzer birimlerin olduğunu ve Marmara Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğüne Bağlı Tekirdağ Şube Müdürlüğünün açılmasını talep ettiklerini belitti.
Tekirdağ’ın depreme hazırlık noktasında geride kaldığını söyleyen Avşar, riskli yapı stokunun bile şu ana kadar tam anlamınla tespit edilmediğini, üniversitenin Ağustos Ayında böyle bir çalışmaya başladığını ancak henüz paylaşılan bir veri olmadığını ve bütün vatandaşlarımız özellikle Süleymanpaşa, Marmaraeğerlisi ve Şarköy’deki vatandaşlarımız büyük risk altında yaşadığını söyledi.
