DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın cevaplaması istemiyle çiftçinin, üreticinin içinde bulunduğu duruma ilişkin yazılı soru önergesi verdi.
Avşar, Gıda Komitesinin aldığı kararları uygulamaya yönelik bir çalışma olup olmadığını, ülkenin dört bir yanında yapılan protesto gösterine katılan üreticinin dinlenip dinlenilmediğini, yüksek girdi maliyetine karşın tarımsal destek miktarını, üreticinin dışarıya karşı korunmasına yönelik alınacak tedbirler hususunda sorular sordu.
‘Bakanlığın görevleri arasında “tarımsal desteklemelerin etkin bir şekilde yönetilmesi, tarımsal piyasaların düzenlenmesi, izlenmesi ve denetlenmesi”, sayılmıştır.’
Bakanlığın düzenleyici ve denetleyici sorumluluğunu hatırlatan Avşar; “Cumhurbaşkanlığı 1 nolu kararnamesinin 410 uncu maddesinin (c) bendinde Tarım ve Orman Bakanlığının görevler ve yetkileri çiftçinin örgütlenmesi ve bilinçlendirilmesi, tarımsal desteklemelerin etkin bir şekilde yönetilmesi, tarımsal piyasaların düzenlenmesi gibi ana faaliyet konularının gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak; tarım ve hayvancılığa yönelik genel politikaların belirlenmesi amacıyla çalışmalar yapmak, uygulanmasını izlemek ve denetlemek, şeklinde açıklanmaktadır.”, dedi.
‘GIDA KOMİTESİ, ÜRETİCİLERİMİZİN KORUNMASI VE ÜRÜNLERİNİN DAHA İYİ ŞARTLARLA DEĞERLENDİRİLMESİ KAPSAMINDA BİR TAKIM KARARLAR ALMIŞTIR.’
Yakın zamanda Ankara’da Gıda Komitesinin toplandığını ve çeşitli kararlar aldığına değinen Avşar; “Gıda Komitesi (Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi) toplantısı yapılmış açıklamalarda bulunulmuştur. Komite, toplantıda, küresel ve yurt içi tarımsal emtia ve gıda fiyatlarındaki son gelişmeler görüşülmüş, devam eden 2024 yılı hasat sezonu da dikkate alınarak tarımsal ürünlerdeki arz ve talep durumu ile ürün bazında oluşan ihtiyaçlar ele alınmıştır. Ayrıca, üreticilerimizin korunması ve ürünlerinin daha iyi şartlarla değerlendirilmesi kapsamında güncel sorunlar ele alınmış ve çözüm önerileri tartışılmıştır.
Ülkemizde tarımsal ürünlerde arz ve talep dengesinin sağlanmasına, hem üreticilerimizin hem de tüm vatandaşlarımızın menfaatlerinin korunmasına yönelik olarak dış ticaret tedbirleri dahil olmak üzere, gerekli tüm tedbirlerin uygulanmasına devam edileceği vurgulanmıştır. Ayrıca, depolanabilen ürünlerde arz ve talep dengesinin korunmasını teminen mevcut depo kapasitesinin artırılmasına yönelik çalışmaların yürütülmesi kararlaştırılmıştır. Komite, ilgili tüm kurumların etkin koordinasyonuyla dezenflasyon sürecine olan katkıları güçlendirmeye yönelik çalışmalarını kararlılıkla sürdürecektir.”, şeklinde ifadelere yer verdi.
‘TARIM VE ORMAN BAKANLIĞININ KAYNAKLARINA GÖRE ÜLKEMİZ TARIMSAL HASILADA AVRUPA’DA BİRİNCİ, DÜNYADA İLK 10 ÜLKE ARASINDA YER ALMAKTADIR.’
Avşar, Tarım ve Orman Bakanlığı kaynaklarına göre ülkemiz tarımsal hasılada Avrupa’da ilk sırada, dünyada ilk 10 ülke arasında olduğunu, yaş sebze ve meyve üretiminde dünyada ilk 5 ülke arasında olan Türkiye, fındık, üzüm, incir, kiraz, kayısı gibi ürünlerde hem üretimde hem de ihracatta lider konumunda olduğunu ve en çok gündem olan domates üretimde dünya üçüncüsü olduğunu belirtti.
‘Aynı zamanda ülkemiz, gıda enflasyonunda Avrupa’da ve 38 OECD ülkesi arasında birinci ve Dünyada ilk 5 ülke arasında yer almaktadır.’
Avşar; “Bu büyük potansiyele rağmen ülkemiz, gıda enflasyonunda yıllık yüzde 58,9 ile Avrupa birincisi ve 38 OECD üyesi ülke arasında ilk sırada ve Dünya da ilk 5 ülke arasında yer almaktadır. Avrupa ülkelerindeki yıllık enflasyon Türkiye’de aylık olarak yaşanmaktadır.”, dedi.
‘ÜRETİCİMİZ BORÇLARINI ÖDEYEMEZ DURUMA GELMİŞ, TARLA VE TRAKTÖRLERİ İPOTEK EDİLMİŞTİR.’
Avşar, bu verilere, ilgili mevzuat hükümlerine ve komite kararlarına rağmen ülkenin dört bir yanında hasat yapılmakta olan bu mevsimde kamuoyunda çokça gündem olan ve tarafıma da ulaşan ciddi sorunlar yaşandığını belirtti.
Avşar; “Üreticilerimiz, çiftçilerimiz; gübre, ilaç, mazot, tohum, su, elektrik, işçilik vb. üretim maliyetlerinde yaşanan yüzde yüze ulaşan maliyet artışlarıyla karşı karşıya kalmışlardır. Çiftçimiz, bu üretim maliyetlerinin artışıyla birlikte yetersiz tarım desteği almış ve ithalata dayalı politikalarla üretim yapamaz hale gelmiştir. Üreticimiz borçlarını ödeyemez duruma gelmiş, tarla ve traktörleri ipotek edilmiş, banka tarafından haciz konulacak duruma gelmiştir.”, şeklinde konuştu.
‘ÜRÜN TARLADAYKEN MALİYETE DEĞMEDİĞİ İÇİN TOPLANMADAN TARLALAR TEKRAR SÜRÜLMEKTEDİR.’
Avşar, hasat yapamayan, yapınca zarar eden üreticinin Bursa’da, Balıkesir’de, Kahramanmaraş’ta, Aksaray’da, Antalya’da, Manisa’da, Adana, Konya, Niğde, Gaziantep’te çeşitli protesto gösterileri düzenleyip destek beklentilerini dile getirdiğini, bin bir zahmetle yetiştirdiği domates, biber, kavun, karpuz, patlıcan, patates, soğan gibi birçok üründe plansızlık ve yanlış politika sebebiyle emeğinin karşılığını alamadığını, bu yüzden ürünün ya tarlada kaldığını ya çöpe gittiğini ya da ürün tarladayken maliyete değmediği için toplanmadan sürüldüğünü ifade etti.
‘ÇİFTÇİ “ÜRÜNÜM UCUZ” DİYE FERYAT EDERKEN TÜKETİCİ “FİYATLAR ÇOK PAHALI” DİYE VERYANSIN ETMEKTEDİR.’
Avşar; “Ancak ürünler tarladan düşük fiyatlarla alınırken aracıların devreye girmesiyle özellikle büyükşehirlerde 10-15 katı fiyatına satılabilmektedir. Üretici ürününe fiyat ve pazar bulamadığı için isyan ederken, kent yoksulu yüksek fiyatlar nedeniyle gıdaya erişememektedir. Çiftçi ‘ürünüm ucuz’ diye feryat ederken tüketici ‘fiyatlar çok pahalı’ diye veryansın etmektedir.”, şeklinde konuştu.
‘SEBEP, YANLIŞ TARIM POLİTİKALARI, ARTAN GİRDİ MALİYETLERİ, ÜRETİMDE PLANSIZLIK, YETERSİZ DESTEKLEME VE DENETİMSİZLİKTİR.’
Sektör temsilcilerinin görüşlerini vurgulayan Avşar; “Sektör temsilcileri bu durumu; yüksek enflasyon, lojistikteki sorunlar, artan aracı sayısı, rekabetin yetersizliği, artan girdi maliyetleri, rantsal dönüşüme açılan tarım arazileri, hasada yakın yapılan ithalatlardan kaynaklı ürünün satılamaması veya satabilse bile ederinin çok altında tüccarlara vermek zorunda kalınması, kırsal nüfusun yaşlanması, üretimde plansızlık, destekleme politikası, marketlerin piyasayı yönlendirmesi, iklim etkisi gibi sebeplerle açıklamaktadır.”, dedi ve Bakan Yumaklı’ya bir dizi soru yöneltti.
‘GIDA KOMİTESİNİN ALDIĞI KARARLARIN UYGULANMASINA YÖNELİK BİR ÇALIŞMANIZ VAR MI?’
Bakanlığınızın düzenleyici ve denetleyici sorumluluğu hatırlatan Avşar; “Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi kararları çerçevesinde hazırladığınız bir acil önlem paketi var mıdır? Bu hususta uygulamaya yönelik somut adımlarınız nelerdir? Kamuoyuyla paylaşacak mısınız?”, şeklinde sorular sordu.
‘PROTESTO GÖSTERİLERİNE KATILAN ÜRETİCİMİZİN TALEPLERİNİ DİNLEDİNİZ Mİ?’
Üreticinin haklı protestolarını dile getiren Avşar; “Bahse konu protesto gösterilerine katılan üreticimiz ile görüşmeniz oldu mu? Taleplerini aldınız mı? Ürünü tarlada kalan kaç çiftçi bulunmaktadır? Taleplerini (kredi borçlarının yapılandırılması, Tarım Kredi Kooperatiflerinin alım yapması, maliyetlerin sübvanse edilmesi, vb.) karşılamak noktasında bir girişiminiz var mıdır?”, şeklinde ifadelere yer verdi.
‘TARIMSAL DESTEKLER YETERLİ Mİ?’
Avşar; “Artan yüksek girdi maliyetleri karşısında Bakanlığınız tarafından verilen tarımsal destekler yeterli midir? Bu parasal desteklerin yanında üretimin planlanması, sağlıklı ve işler bir piyasanın oluşturulması, üreticinin dış etkenlere karşı korunması, üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması gibi destek ve planlama çalışmalarınız var mıdır? Varsa uygulamaya yönelik örnekleriniz nelerdir?”, dedi.
‘ÜRETİCİYİ DIŞARIYA KARŞI KORUYACAK ADIMLAR ATACAK MISINIZ?’
“Yanlış dış ticaret politikaları karşısında mağdur olan Üreticimizin menfaatlerinin korunmasına yönelik olarak dış ticaret tedbirleri bağlamında ithalatı sınırlayıcı, ihracatı destekleyici ve ön açıcı bir çalışmanız bulunmakta mıdır?”, diyen Avşar; “Bu hususta bir açıklamada bulunacak mısınız?”, dedi.
