Tekirdağ?da İlik nakline yönelik yapılan araştırma ve çalışmalar meyvelerini vermeye başladı. Trakya Bölgesi`nden İstanbul?a gitmek zorunda kalan hastalar artık Tekirdağ?da da şifa bulabilecek.
Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi`nde yapılan çalışmalarla ilik nakli bekleyen hastalar şifa bulmaya başladı. Trakya bölgesinde ilk olarak Tekirdağ?da başlanan kök hücre çalışmalarıyla şuana kadar 10 hastaya ilik nakli yapıldı.
Konuyla ilgili açıklamada bulunan ve ilik nakli çalışmalarını yapan Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Dr. Öğretim Görevlisi Seval Akpınar, ?Burada hematoloji kliniği olarak hizmet vermekteyiz. Burada önce nakil hizmeti yoktu. Nakil ihtiyacı olduğu zaman hastaları İstanbul?a göndermek zorunda kalıyorduk. Covid sürecinde de biz nakil işlemlerine devam ediyoruz. İlk naklimizi burada otolog kök hücre olarak hastanın kendisinden yaptık. Hastamızı taburcu ettik. Poliklinik Kök hücre nakil ünitesi olarak sadece Tekirdağ?da var. Bu bölgede başka yok. Şuanda nakil yaptığımız hasta sayımız 10? dedi.
.jpg)
?HEMATOPOETİK KÖK HÜCRE NAKLİ NEDİR?
Hematopoetik kök hücre nakli başta kan kanserleri, bağışıklık sistemi hastalıkları, kemik iliği yetmezlikleri ve bazı doğumsal metabolizma hastalıkları olmak üzere çok çeşitli hastalıklarının tedavisinde kullanılan, tam şifa sağlama potansiyeli olan önemli bir tedavi yöntemi olduğunu dile getiren Akpınar, ?Kök hücre nakli için kullanılacak hücreler hastanın kendisinden (otolog) veya başka bir sağlıklı vericiden (allojeneik) elde edilebilir. Hastaya nakledilecek kök hücreler kemik iliğinden toplanabileceği gibi (kemik iliği nakli), bu hücreler bazı özel ilaçlar ile kemik iliğinden dolaşan kana çıkartılarak aferez yöntemiyle de (periferik kök hücre nakli) toplanabilir. Özellikle çocukluk yaş grubundaki hastalar için kordon kanı kökenli kök hücre diğer bir alternatiftir1 ifadelerine yer verdi.
DOKU GRUBU UYUMLU AKRABA VERİCİ BULUNMADIĞINDA NE YAPILIR
Allogeneik kök hücre nakli için ilk seçeneğin doku grubu uyumlu akraba vericiler olduğunu da ifade eden Dr. Akpınar, ?Bunlar genellikle hastanın kardeşi olur. HLA uyumlu akraba verici bulma şansı yaklaşık yüzde 30 düzeyindedir. Uyumlu akraba vericisi olmayan hastalarda ise en uygun ikinci seçenek doku grubu uygun akraba dışı vericilerdir. Tüm dünyada akraba dışı kök hücre nakli için doku bilgi bankalarından faydalanılmaktadır. Ülkemizde 2015 yılından beri aktif olan TÜRKÖK ulusal kök hücre bankası sayesinde HLA uyumlu akraba vericisi olmayan bireylerin yüzde 50?sine akraba dışı verici bulunabilmektedir. TÜRKÖK veri tabanında akraba dışı vericisi olmayan hastalar için dünya kemik iliği bankalarından tarama yapılmaktadır. Son yıllarda akraba ve akraba dışı HLA uyumlu vericisi olmayan hastalar için HLA yarı uyumlu akraba (haploidantik) vericilerden başarı ile kök hücre nakli yapılabilmektedir. Haploidantik akraba verici bulma ihtimali ise yüzde 50 düzeyindedir. Sayılan tüm verici kaynakları bir arada değerlendirdiğinde günümüzde ihtiyacı olan hemen her hasta için verici bulunabileceği değerlendirilebilir? diye konuştu.
.jpg)
KÖK HÜCRE NAKLİ NASIL YAPILIR
Nakil hakkında da bilgi veren Akpınar, şöyle devam etti:
?Kök hücre naklinde günümüzde yaklaşık yüzde 80 olguda periferik kan (çevre kanı) ve yüzde 20 olguda ise kemik iliği ya da kordon kanı kaynaklı kök hücreler kullanılmaktadır. Kök hücre nakil işlemi pratik olarak kan transfüzyonuna benzemektedir. İşlem karaciğer ya da böbrek nakli gibi bir operasyon süreci içermez. Öte yandan kök hücreler hızla yenilendiğinden vericiler için kök hücre yetmezliği riski bulunmamaktadır. Böbrek bağışı yapan bir birey hayatına tek böbrekle devam ederken, kök hücre bağışı yapan bireyde organ ya da doku kaybı söz konusu değildir. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kök hücre nakil aktivitesi özellikle son 20 yılda büyük artış göstermiştir. Namık Kemal Üniversitesi kök hücre nakil merkezi bu alanda büyük bir boşluğu dolduracaktır. Kemik iliği nakli ünitemiz de 3 nakil yatağı, 6 drenaj yatağı olmak üzere 9 yatağı mevcuttur. İlk naklimizi 2020 yılı Şubat ayında Multipl Myelom hastasına yaptık. İlk allogeneik kök hücre naklini ise bu yıl Ekim ayında Akut Myeloid Lösemi hastamıza HLA doku uyumlu kardeşten yaptık. Nakil merkezimizin faaliyete geçtiği süreçte top 8 otolog ve 2 allogeneik olmak üzere toplam 10 kök hücre naklini başarı ile gerçekleştirdik.?
